O analizie SWOT słyszeli chyba wszyscy. Schemat z czterema polami, w którym opisywane są mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia, wykorzystywany jest przez mikroprzedsiębiorstwa, średnie firmy i międzynarodowych gigantów. Czym jest tak naprawdę? Do czego służy? Co możemy dzięki niemu osiągnąć?
SWOT to sprytne narzędzie, które rozdziela myślenie na różne obszary. Jeden główny obszar to spojrzenie na to, co jest wewnątrz firmy. Przyjrzenie się zasobom, narzędziom, lokalizacji, ludziom – ich talentom i kompetencjom. Obserwowanie pod kątem tego, co jest w firmie dobre, a co stanowi wyzwanie, dosłownie słabość. Jednym słowem ustalenie słabych i mocnych stron. Drugi obszar to patrzenie na zewnątrz i poszukiwanie szans i zagrożeń, określenie plusów i minusów tego, co dzieje się na rynku, monitorowanie tego, co robią konkurenci, przyglądanie się zmianom, trendom czy modzie. Analiza SWOT uruchamia myślenie strategiczne, które może dać wymierne wyniki. Umożliwia konstruowanie trafnych pytań i poszukiwanie odpowiedzi. Po dobrze przemyślanej analizie SWOT można mieć pewność, jakie są szanse na zewnątrz. Równocześnie wnikliwie patrząc do wewnątrz firmy widać, jakimi dysponuje się zasobami, żeby tę szansę wykorzystać.
SWOT to technika wymagająca czasu na przemyślenia i narysowania planów. Będzie tak obiektywny, jak obiektywne są osoby, które go stworzyły. Z tego względu warto tworzyć go z pomocą specjalistów. Nie chodzi o to, żeby konfrontować się z odmiennym zdaniem, a należycie wykorzystać różną perspektywę. Im bardziej otwarte i szczere podejście do analizy, tym bardziej wiarygodne wyniki. Warto podkreślić, że dużą wartością i umiejętnością jest zwrócenie uwagi na to, że faktycznie jest jakiś problem. Powiedzenie otwarcie, że został zauważony, mimo braku pomysłów na jego rozwiązanie, już jest dobrą prognozą. To udowadnia, że przedsiębiorca wyczulony jest na swoich pracowników, firmę i otoczenie, tym samym ma podstawy do dalszej pracy i rozwoju. Atrybuty niekoniecznie muszą być słabe lub mocne, raczej należy zastanowić się, jak je odpowiednio wykorzystać, wobec cech zastanych w organizacji.
Przy budowaniu strategii marketingowej, biznesplanu czy restrukturyzacji firmy warto zwrócić uwagę na zmiany na rynku i bacznie je śledzić. Moda to coś krótkotrwałego, a trend to coś, co się powtarza. Robiąc SWOT-a bardzo ważne jest, żeby wziąć to pod uwagę. Warto zdać sobie sprawę, że to predykcja, która nie daje 100% pewności powodzenia planów. Ten, kto opiera się na trendach, wykazuje ciekawość, szuka, prawdopodobnie osiągnie lepsze wyniki, będące rezultatem prognoz i wcześniejszych analiz.
Analiza SWOT to bodziec uruchamiający planowanie perspektywiczne. Pokazuje, że połączenie czynników wewnętrznych i zewnętrznych daje wymierny zestaw informacji, które pozwolą podjąć najlepszą z możliwych decyzji. Należy jednak pamiętać, że każda z decyzji będzie obarczona jakimś ryzykiem.